Cykl hydrologiczny jest zjawiskiem ciągłego i nieustannego obiegu wody w przyrodzie. Zachodzi on pod wpływem Słońca, grawitacji oraz ruchu Ziemi. Obieg H2O jest zamknięty. Krąży między atmosferą, hydrosferą i litosferą zmieniając stany skupienia.
Wyróżnia się dwa obiegi wody. Mały obejmuje obieg tylko w obrębie mórz/ oceanów lub tylko obieg w obrębie lądu/kontynentu. Duży obieg hydrologiczny obejmuje całą wędrówkę wody między oceanami i kontynentami.
Cykl hydrologiczny jako sprawnie działająca maszyna potrzebuje jednak „silnika” do prawidłowego działania. Za to w przyrodzie odpowiedzialna jest energia Słońca. Pod wpływem ciepła woda zmienia stan skupienia z płynnego stanu skupienia na gazowy i paruje z powszechni ziemi.
Masy pary wodnej wędrując, mieszają się z powietrzem i unoszą do góry. Wraz ze wzrostem wysokości spada jednak temperatura, która oddziałuje na powietrze nasączone parą wodą powodując kondensacje.
Skroplone i drobne kropelki wody łączą się ze sobą, tworząc chmury lub tuż nad powierzchnią ziemi mgły. Skumulowane cząsteczki nie są jednak odporne na prawa fizyki. Ich ciężar w połączeniu z grawitacją powoduje opad na ziemię w postaci deszczu, gradu lub śniegu.
Część wody, która spadnie na ziemię, przesiąka do gruntu, a część spływa po jego powierzchni. W taki właśnie sposób zasilane są wody gruntowe oraz cieki wodne znajdujące się na powierzchni. Woda jest również wchłaniana przez rośliny.
Najwięcej wody gromadzą oceany (97,2 proc.), jest to jednak woda słona. Woda słodka, będąca niezbędnym składnikiem do życia każdego organizmu stanowi jedynie 2,5 proc. objętości hydrosfery. Około 80 proc. wody słodkiej jest uwięziona w lodowcach lub pod powierzchnią Ziemi. Najłatwiejszym dostępnym źródłem wody słodkiej są rzeki i jeziora
To właśnie w cyklu hydrologicznym, który odbywa się w biosferze, należy zwrócić uwagę na różnego rodzaju procesy retencji, czyli procesu gromadzenia i przechowywani zasobów wodnych. Sposobów na magazynowanie wody jest bardzo wiele. Niestety, bardzo często są jednak one niewykorzystywane lub niedoceniane.